Doktora ve yüksek lisans programlarında tez yazmak en önemli aşamalardan biridir. Birçok öğrenci için bu süreç zorlayıcı ve stresli olabilir çünkü kapsamlı araştırma, analitik düşünme, eleştirel bakış açısı ve akademik yazım becerisi gerektirir.
Bununla birlikte, doğru adımları takip ederek ve gerekli kaynaklardan yararlanarak, akademik hedeflerinize ulaşabilir ve kaliteli bir tez yazabilirsiniz.
Tez yazma rehberi
Adım Adım Tez Yazma Süreci
Tema Seçimi
Mükemmel bir tezin ilk adımı, uzmanlık alanlarınıza ve ilgi alanlarınıza uygun bir konu seçmektir. Konunuz, yeterli araştırma materyali içermeli, yenilikçi olmalı ve akademik açıdan faydalı olmalıdır.
Konu seçerken şunları düşünün:
• İlgi alanlarınız: Seçtiğiniz konuya ilgi duymanız ve ilgi duymanız çok önemlidir. Bu, yazma ve araştırma yapmak için daha fazla motivasyon sağlayacaktır.
• Uzmanlık alanlarınız: Bir konu, daha önce edindiğiniz bilgi ve becerileri kullanmanıza yardımcı olacak şekilde uzmanlık alanlarınızla bağlantılı olmalıdır.
• Araştırma materyalleri: Konunun yeterli araştırma materyallerine sahip olması ve bu materyallere kolayca erişebilmeniz çok önemlidir.
• Özgünlük: Yeni bir bakış açısı sunan bir konu olması gerekir.
• Akademik katkı: Konunun akademik literatüre katkıda bulunması ve bilgi edinilmesi çok önemlidir.
Literatür incelemesi
Konu belirledikten sonra kapsamlı bir literatür taraması yapmalısınız. Araştırma sorularınızı netleştirmek, alanınızdaki mevcut çalışmaları incelemek ve tezinizin çerçevesini oluşturmak bu sayede mümkündür.
Literatür incelerken:
• Akademik arama motorlarını ve veri tabanlarını kullanın.
• Alanınızdaki önemli kitapları ve dergileri inceleyin.
• Konunuzla ilgili tezleri ve konferans bildirilerini inceleyin.
• Başarılı araştırmacıların ve akademisyenlerin çalışmalarını takip edin.
Araştırma Planı Yapmak
Literatür taraması bittikten sonra araştırma planınızı oluşturmalısınız. Araştırma sorularınızı, veri toplama yöntemlerinizi, analiz yöntemlerinizi ve zaman çizelgenizi belirlemenize yardımcı olacak araştırma planı gereklidir.
Araştırma planı oluşturmak için:
Araştırma sorularınızı açık ve anlaşılır bir şekilde açıklamaya çalışın.
• Anket, görüşme, gözlem vb. gibi veri toplama yöntemlerinizi belirleyin.
• Verileri analiz etmek için bir yöntem seçin.
• Araştırmanızı tamamlamak için ne kadar zaman gerektiğini belirleyin.
Verilerin Toplanması
Araştırma planınızı oluşturduktan sonra veri toplamaya geçebilirsiniz. Araştırmanızın türüne ve sorularınıza göre veri toplama yöntemi değişebilir.
Bilgilerin toplanması aşamasında:
• Araştırma katılımcılarının haklarına ve etiğine saygılı olun.
• Verileri doğru ve titizlikle toplayın.
• Güvenli ve düzenli bir şekilde veri saklayın.
Verilerin Analiz Edilmesi
Verileri topladıktan sonra analize geçebilirsiniz. Veri türüne ve araştırma sorularınıza bağlı olarak veri analizi yöntemi değişebilir.
Verileri analiz ederken:
• Verileri doğru bir şekilde değerlendirin.
• Analiz sonuçlarınızı araştırma sorularıyla bağlantılandırın.
• Bulgularınızı tablolar, grafikler ve diğer görsellerle destekleyin.
Tez Yazma
• Açıklayıcı, anlaşılır ve akıcı bir dil kullanın.
• Konuyu bölümlere ayırın ve her bölüm için bir alt başlık belirleyin.
• Alıntılara ve kaynaklara dikkat edin. Akademik dürüstlük için kaynak gösterme kurallarına (APA, Chicago vb.) katı bir şekilde uyunuz.
• Yazım hatalarını ve gramer yanlışlarını düzeltin.
• Danışmanınızla sık sık görüşerek geri bildirim edin.
Kontrol ve Yönetim
Yazımı bitirdikten sonra düzenleme ve kontrol aşamasına geçmelisiniz. Bu aşamada yazım hatalarını, gramer yanlışlarını ve biçimsel tutarsızlıkları düzeltmelisiniz.
Düzenleme ve kontrol sürecinde:
• Yazım hatalarını dikkatlice düzeltin.
• Gramer kurallarına uymak.
• Bölümlerin başlıkları, kaynak göstergeleri ve formatı tutarlı olmalı.
Açıklama ve Savunma
Tezinizi yazdıktan ve düzenledikten sonra, sunum ve savunma aşamalarına hazırlanmalısınız. Sunumunuzda tezinizin temel unsurlarını, araştırma sorularını, yöntemini, sonuçlarını ve bulgularını açık bir şekilde anlatmanız gerekir.
Sunum aşamasında ve savunma aşamasında:
• Kısa bir sunum yapın.
• Slaytlar ve görseller kullanarak sunumunuzu destekleyin.
• Jürinin sorduğu sorulara açık, güvenilir bir şekilde cevap verin.
Ek Öneriler
• Zamanınızı etkili bir şekilde yönetin. Tez yazmak uzun bir süreç olduğu için zamanınızı iyi planlamalısınız.
• Stresten kaçının. Tez yazarken stres yaşamak yaygın bir durumdur. Yine de stres, çalışma performansınızı azaltabilir. Stresi azaltıcı stratejiler kullanarak sakin ve odaklanarak çalışmaya devam edin.
• Yardım istemekten çekinmeyin. Tez koordinatörü, danışmanınız veya alanında uzman kişilerden yardım almaktan çekinmeyin.
• Motivasyonunuzu sürdürün. Tez yazmak zorlu bir iş olsa da, sonunda başarılı olacağınızı düşünerek motivasyonunuzu yükseltin.
